Primaire en secundaire reacties
Kinderen zeggen de gekste dingen. Je wordt getest en uitgeprobeerd. Normaliter controleren je hersenen hoe je hierop reageert, maar bij een impulsreactie komt er adrenaline vrij die zorgt dat je dit proces even niet de baas bent. Als gevolg zeg je misschien iets terug waar je later spijt van krijgt.
Vanuit pedagogisch perspectief met kinderen communiceren gaat het beste wanneer het je lukt om niet instinctief te reageren. Wat hierbij helpt is het verschil kennen tussen primaire en secundaire emotionele reacties:

Primaire emotionele reacties - zijn primaire reacties op de buitenwereld. Mensen zijn emotionele wezens en met alles wat je doet, ziet of denkt hebt je te maken met je emoties. Vanuit dat gevoel onderneem je actie. De eerste drie of vier seconden is de actie vaak onbewust en instinctief.

Secundaire emotionele reacties - zijn de emotionele reacties als feedback op wat jij er daarna mentaal van maakt. Je reactie wordt als het ware eerst gefilterd en loopt een hele kleine vertraging op waarin jij bedenkt wat voor invloed je reactie gaat hebben. Juist die interpretatie is voor ons als professionals belangrijk.

Een voorbeeld: Als impulsreactie word je echt boos als het kind zich op een bepaalde manier gedraagt met de gedachte: 'dit kan je toch niet maken'. Bij de gefilterde reactie denk je aan het referentiekader van waaruit het kind handelt en zeg je 'laten we uitvinden waarom dit kind zo reageerde'.

Professionals die met kinderen op het veld of in de zaal werken, leiden we hier speciaal voor op en geven we nog meer concrete handvatten in het KNHB College. Ben jij of ken jij zo iemand? Meld je dan hier aan.